طرح پیشنهادی ایجادنظام امانت بین کتابخانه ای درکتابخانه های دانشگاهی دانشگاه آزاداسلامی

رسولی آزاد, محمدرحیم

طرح پیشنهادی ایجادنظام امانت بین کتابخانه ای درکتابخانه های دانشگاهی دانشگاه آزاداسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

محمدرحیم رسولی آزاد

دانش آموخته دکتری کتابداری واطلاع رسانی ازدانشگاه آزاداسلامی واحدعلوم وتحقیقات

چکیده

چکیده :این پژوهش باهدف پیشنهاد«ایجادنظام امانت بین کتابخانه ای برای کتابخانه های دانشگاه آزاداسلامی درسراسرکشور»به انجام رسیده است .دراین پژوهش وضع موجود84کتابخانه مرکزی واحدهای جامع وبسیاربزرگ دانشگاه آزاداسلامی به شیوه پیمایشی بااستفاده ازپرسش نامه درزمینه استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ،امکانات وتجهیزات موجودآنهادرزمینه کامپیوتر،ارتباطات وشبکه ،بررسی وسپس به امکان سنجی ونیازسنجی طرح پیشنهادی ازدیدگاه مدیران کتابخانه هاپرداخته شده است .براساس نتایج پژوهش ،کتابخانه هاازدیدگاه سازمان ومدیریت دارای کمبودهایی هستند،بودجه سالانه کتابخانه هاپرداخته شده است .براساس نتایج پژوهش ،کتابخانه هاازدیدگاه سازمان ومدیریت دارای کمبودهایی هستند،بودجه سالانه کتابخانه هادارای نرخ مشخصی نیست .درحدود99%ازکتابخانه هابه امکانات شبکه داخلی (LAN)مجهز هستندوحدود95%ازآنهانیزامکان اتصال به شبکه جهانی اینترنت رادارند.دربررسی وجودزمینه های مختلف همکاری بین کتابخانه ای ،نتایج نشان می دهدکه 2/54%ازکتابخانه هابابرخی کتابخانه های دیگرهمکاری هایی داشته اندوبیشترین نوع همکاری بین آنهادرزمینه امانت بین کتابخانه ای (6/48%)بوده است .ازنظرمدیران ،نبوددیدگا های کارآمدمدیریتی ،فقدان فهرستگان جامع دانشگاه آزاد،نبودیک شبکه جامع اطلاع رسانی متخصص ،فقدان قوانین وبرنامه ریزی وعدم همکاری سایرکتابخانه هاازمهمترین عواملر تأثیرگذاردرعدم وجودیک نظام امانت بین کتابخانه ای دردانشگاه آزاداسلامی مطرح شده است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.20081138.1388.4.2.5.6

عنوان مقاله [English]

A Proposal to Run an Inter-Library Loan System in IAU Libraries

نویسنده [English]

Mohammadrahim Rasouliazad

چکیده [English]

Abstract
This study aims at putting forward the proposal to run an inter –library loan (ILL) system in Islamic Azad University (IAU) libraries . Using survey method, 84 central libraries of the major branches of Islamic Azad University were under investigation. A questionnaire was administered to measure the standards of the university libraries, technological equipments and facilities, telecommunication and networking. Then, possibility analysis and needs analysis of the proposal was done from library managers’ point of view. The results indicate that libraries undergo certain shortcomings regarding their organization and management,and their annual budget is floating. 99% of the libraries are equipped with LAN and 95% have internet connections. 54.2% of the libraries have cooperation of any kind with the ither libraries, 48.6% of which is related to ILL. Accoeding to the managers, the potential problems for running an ILL system include lack of dfficient management framework, lack of a comprehensive book classification in IAU, lack of a comprehensive information network, the possibility of losing and damaging sources, low budget, lack of computerized, telecommunication and network facilities, expert human resources, approapriate regulations and lack of mutusl cooperation of the libraries.

کلیدواژه‌ها [English]

Keywords: Libraries
Islamic Azad University
inter –library loan
library standards
human resources
building and equipment

مراجع

منابع فارسی

امیر پور سعید، ن.(1373). طرح ایجادشبکه همکاری بین کتابخانه ای دانشگاه های باهنر وعلوم پزشکی کرمان. پایان نامه کارشناسی ارشدکتابداری واطلاع رسانی ، دانشگاه تهران ، دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی .

امین پور، ف.(1384). امانت بین کتابخانه ای دردانشگاه های علوم پزشکی کشور:چالش هاوعوامل مؤثر. فصلنامه کتاب ، دوره شانزدم ، 61(بهار):35- 44.

پناهی، س.(1383). ارزیابی طرح غدیر ازدیدگاه کاربران. فصلنامه علوم وفناوری اطلاعات ، دوره 21 .

تعاونی ، ش.(1380). استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی ایران .تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.

حسینی، ح.(1352). امانت بین کتابخانه هادرایران. پایان نامه فوق لیسانس کتابداری، دانشکده علوم تربیتی ، دانشگاه تهران.

حیدری، غ.(1383). بررسی وضعیت خدمات تحویل مدرک وامانت بین کتابخانه ای درایران. علوم اطلاع رسانی ، دوره 20، شماره 1 و13:2-27.

دانشگاه آزاداسلامی، سازمان مرکزی(1384).جهت گیری های اساسی ، اهداف وسیاست های دانشگاه آزاداسلامی دربرنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی. تهران:دانشگاه آزاداسلامی ، معاونت پژوهشی .

داورپناه ، م.ر.(1372).زمینه یابی ایجادشبکه انتقال متن مقالات درسیستم امانت بین کتابخانه های مرکزی ومراکز اسناددانشگاه های کشوربااستفاده ازفاکس. پایان نامه فوق لیسانس کتابداری واطلاع رسانی ، دانشگاه تربیت مدرس.

دوستدار، ی.(1359). پیشنهاد طرح همکاری وشبکه سازی بین کتابخانه های دانشگاهی ایران. پایان نامه دکتری کتابداری واطلاع رسانی ، دانشگاه کیس وسترن ریزرو، اهایو، آمریکا.

زندی ،ه.(1371). بررسی نظرات مسئولین کتابخانه هادرباره تعاون واشتراک منابع بین کتابخانه های علوم پزشکی کشور.پایان نامه فوق لیسانس کتابداری، دانشکده مدیریت اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی ایران.

نشاط، ن.(1379). نظام های همکاری بین کتابخانه ای .تهران :سمت.

نشاط، ن.(1375).بررسی وضعیت همکاری میان کتابخانه های دانشگاهی وتخصصی درایران. پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری واطلاع رسانی ، دانشگاه آزاداسلامی ، واحد تهران شمال.

هدایی،م.(1376). طرح سازمان متمرکز تأمین موادوخدمات کتابخانه های دانشگاه آزاداسلامی ( پیشنهاد تأسیس معاونت امورکتابخانه ها).پایان نامه دکتری کتابداری واطلاع رسانی ،دانشگاه آزاداسلامی ، واحدعلوم وتحقیقات (تهران).

منابع انگلیسی

Adeogun, M.O. [et.al.]. (2007). Managing resource sharing in selected Seventh – day Adventist tritary institutions in sub- Saharan Africa: problems and prospects. University of south Africa. Retrieved from http://www.proquest.umi.com.

American Library Association. (1967). Interlibrary Cooperation. Chicago: ALA.

Guerrero, EM.(1995). Interlibrary Loan in Latin America: policies and practices. Inter Lending & Document Supply, vol. 23,No.3:13 -17.

Hiscoe, M. (2004) RSLP progect: consortia borrowing schemes 2000 – 2001. Research support Libraries program (RSLP). R retrieved from http://www.m25lib.as.uk/.

Ibrahim, B. (1993). Interlibrary Loan in Arabian Gulf: Issues and Requisites. Inter lending & Document Supply, vol. 21, NO.4:99-100.

Martin, J. C.(1997). Librarian trends and cooperation programs. Library Journal, 102 (17).

Nolting, F. (2001). Obstacles of interlibrary in U.S.A Library in the UK, Interblending & Document Supply . Volume 28, NO4:184-191.

Siddiqul, M.A.(1992). Interlibrary Loan Policy and Peocedures of the King Faahand University of petroleum and Minerals Library. Inter lending & Document Supply, 19 (1):11-14.

Siddiqui, M.A.(1995).A Comparative Study of Interlibrary Loan Functions& Development of a Model Interlibrary Loan Network Among Academic Libraries in Saudi Arabia. Ph. D. Dissertation, Case Western Reserves University, U.S.A.