طراحی الگوی سیاستگذاری در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با رویکرد هوش تجاری: با استفاده از نظریه داده بنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مدیریت، دانشکده مدیریت، گروه مدیریت دولتی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد، رئیس دانشکده مدیریت، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.(نویسنده مسئول)

3 استاد، دانشکده مدیریت، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

4 استاد، دانشکده مدیریت، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشکده علوم مهندسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

مدیریت علمی در سازمان­ها نیازمند طراحی الگوی مناسب سیاستگذاری است که بتواند سازمان را هوشمندانه به اهدافش برساند. طراحی الگوی سیاستگذاری جهت اتخاذ تصمیمات با حداقل خطا و با استفاده هوشمند از داده‌ها، اجتناب ناپذیر است. عدم وجود الگوی مناسب و هوشمند یا سیستمی نبودن آن در این زمینه، عدم تصمیم­گیری­های به موقع و مناسب، عدم وجود فرایند­های سیاستگذاری مبتنی بر شواهد، دور شدن سازمان­ها از وظایف حاکمیتی و غرق شدن آن­ها در امور جاری، اهم دلایلی است که نیاز سازمان­ها علی­الخصوص وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را به طراحی یک الگوی مناسب در این زمینه اثبات می­نماید. هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی مناسب و موثر سیاستگذاری در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. برای این منظور، با بهره­گیری از رویکرد پژوهش اکتشافی و با استفاده از روش تحقیق کیفی و راهبرد نظریه داده بنیاد و با کمک نمونه­گیری هدفمند و مصاحبه با 13 نفر از خبرگان، الگوی سیاستگذاری در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مبتنی بر هوش تجاری طراحی شد. بر اساس کدگذاری­های انجام شده، ابتدا 193 کدهای اولیه تحقیق تعیین شد. سپس 2 مفهوم(طبقه اصلی) و 27 مقوله­(طبقه فرعی) مشخص شدند. در نهایت با گدگذاری انتخابی و دسته­بندی تجمیعی مقوله­ها 6 جز کلیدی و اصلی الگو تعیین و روابط بین آن­ها مشخص و سطوح کاربری این اجزا تعیین گردید. در نهایت الگوی طراحی شده که دارای شش جز/کد یا گام است با استفاده از روش­های علمی مورد ارزیابی و اعتبارسنجی قرار گرفت و کیفیت آن تایید شد و پیشنهادات جهت پژوهش­های آتی ارائه گردید.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing Framework for Policy Making whit Business Intelligence Approach in the Ministry of Science, Research and Technology: Using the Grounded Theory

نویسندگان [English]

  • ahad benar 1
  • ali rezaeiaian 2
  • azizollah memariani 3
  • ali moeini 4
1 Department of Public Management, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Professor, Head of Management Faculty, Central Tehran Branch, Islamic Azad University and Faculty of Management and Accounting, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.(corresponding)
3 Professor, Management Faculty, Central Tehran Branch, Islamic Azad University and Faculty of Electrical and Computer Engineering, Kharazmi University, Tehran, Iran.
4 Professor, Management Faculty, Central Tehran Branch, Islamic Azad University and Faculty of Engineering Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Scientific management in organizations requires the design of appropriate policy frameworks that can intelligently achieve the goals of the organization. Designing a policy framework to make decisions with minimal error and using smart data is inevitable. Lack of a proper or systematic model or lack of a system in place, lack of timely and appropriate decision-making, lack of evidence-based policymaking processes, move organizations away from sovereignty and drown in Current affairs are one of the reasons why organizations, especially the Ministry of Science, Research and Technology, need to design an appropriate model in this regard. The purpose of this study is to design an appropriate and effective policy framework in the Ministry of Science, Research and Technology. For this purpose, by using exploratory research approach and by using qualitative research method and Grounded Theory strategy of the Foundation and by purposeful sampling and interviewing 13 experts, the policy making framework in the Ministry of Science, Research and Technology based Business intelligence was designed. Based on the encodings performed, the first 193 initial codes of research were identified. Then 2 concepts (main category) and 27 categories (subcategory) were identified. Finally, by selective ranking and cumulative classification of the categories, 6 key components of the model were identified and the relationships between them were identified and the levels of use of these components were determined. Finally, the designed model with six components / codes or steps was evaluated and validated using scientific methods and its quality was confirmed and suggestions for future research were presented.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Policymaking
  • Intelligence
  • Business Intelligence
  • Framework Design
  • Grounded Theory
استراوس، انسلم؛ کربین، جولیت، (1396). مبانی پژوهش کیفی فنون و مراحل تولید نظریه‌ی زمینه‌ای، ابراهیم افشار، تهران، نشر نی.
الوانی، مهدی، (1387). تصمیم­گیری و تعیین خط­مشی دولتی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی (سمت).
انصاری­نژاد، علی، (1392). یافتن روابط علی و معلولی و رتبه بندی عوامل بحرانی موفقیت و شکست پروژه­های پیاده سازی سیستم­های اطلاعاتی به کمک ترکیب روشهای ANP و DEMATEL  فازی گروهی، نشریه تخصصی مهندسی صنایع، دوره 7، ص 8-12.
بازرگان، عباس، (1378). مقدمه ای بر روش های تحقیق کیفی و آمیخته، رویکرد های متداول در علوم رفتاری، تهران، نشر دیدار، چاپ اول.
تقوا، محمدرضا و نوری، الهه، (1393). هوشمندی کسب و کار (مفاهیم و طراحی و توسعه سیستم)، تهران، نشر دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، چاپ اول.
حقیقت منفرد، جلال و شعبانی مایانی، محبوبه، (1391). بررسی اثر ابعاد محتوایی سازمان بر اثربخشی هوش تجاری با توجه به نقش مدیریت دانش مطالعه موردی: بانک سامان. فصلنامه مدیریت (پژوهشگر)، سال نهم، شماره 27، ص 65-84..
خاکی، غلامرضا، (1392). روش تحقیق با رویکرد گرانددی در پایان­نامه نویسی، تهران، نشر فوژان، چاپ اول.
دانایی فرد، حسن؛ اسلامی، آذر، (1390). کاربرد استراتژی پژوهشی نظریه داده بنیاد در عمل؛ ساخت نظریه بی تفاوتی سازمانی، تهران، نشر دانشگاه امام صادق (ع).
دهقانی فیروزآبادی، مرتضی؛ رجبی پورمیبدی، علیرضا، (۱۳۹۴). تدوین چارچوب پیشنهادی در سیاستگذاری بازاریابی با استفاده از تبیین جایگاه هوش تجاری، کنفرانس بین المللی مدیریت، اقتصاد و سامانه های مالی، دبی، شرکت پندار اندیش رهپو.
رنجبر، جواد؛ آتش سوز، علی، (1396). بررسی تاثیر هوش تجاری در بهبود تصمیم گیری های مدیران، سومین کنفرانس بین المللی مدیریت، حسابداری و اقتصاد دانش بنیان با تاکید بر اقتصاد مقاومتی، تهران، دانشگاه علامه مجلسی.
ساروخانی، باقر، (1377). روش­های تحقیق در علوم اجتماعی اصول و مبانی، بینش­ها و فنون. تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه).
سعیدا اردکانی، سعید؛ موسوی، سیدمحمد و شفیعی رودپشتی، میثم، (1393). واکاوی هوش تجاری در دفاتر خدمات گردشگری با رویکرد فازی، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت گردشگری، دوره19، شماره27، ص 117- 142.
شمس، زهره؛ صفاری، مژگان، (1396). مفهوم هوش تجاری و معرفی نسل های آن؛ چالش ها و راهکارها و تاثیر آن در تصمیم گیری های کلان، اولین کنفرانس ملی کاربردسازی هوش تجاری (راهکارها و چالش ها)، گروه مهندسی صنایع، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی.
صفاری، مسعود، (1393). بررسی رابطه بین هوش تجاری و توانمندسازی روانشناختی، مطالعات مدیریت بهبود و تحول (مطالعات مدیریت سابق)، شماره80، دوره 7، ص 73-86.
عباس­زاده، محمد، (1391). تاملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی، جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و سوم، شماره­ی پیاپی (45)، شماره­ی اول، ص 19-34.
فدایی کچویی، الهام؛ خانی، ناصر، (۱۳۹۶). بررسی هوش تجاری و لزوم کاربردی کردن آن در سازمان ها، دومین کنفرانس ملی مدیریت راهبردی خدمات، نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی. 
فروزنده، لطف الله؛ وجدانی، فؤاد، (1388). سیاستگذاری عمومی چیست، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، شماره 269 و 270، صص 180 – 207.
فلاح دوست، مجتبی؛ شریفی، آرش؛ طاولی، رضا، (۱۳۹۴). کاربرد رهیافت­های هوش تجاری در بهبود تصمیم گیری مدیران بانکی (مطالعه موردی موسسه اعتباری ثامن)، اولین کنفرانس بین المللی مدیریت، اقتصاد، حسابداری و علوم تربیتی، ساری، شرکت علمی پژوهشی و مشاوره ای آینده ساز، دانشگاه پیام نور نکا.
محرابی، مهسا؛ لاجوردی، سید جلیل، (۱۳۹۴). هوش تجاری و ارتباط آن با سیستم های اطلاعاتی و نقش آن در تصمیم گیری، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت در قرن 21، تهران، موسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا.
منفرد، مهدی؛ مایانی، رضا، (1392). بررسی رابطه بین ابعاد محتوایی سازمان بر اثر بخشی هوش تجاری با توجه به نقش تعدیل کننده مدیریت دانش: مطالعه موردی بانک سامان، همایش ملی هوش سازمانی، شماره11، دوره 15، ص 41-52.
میاندهی، حجت؛ جهان­بین، زهرا؛ شکیبایی، زهره، (۱۳۹۵). نقش هوش تجاری به عنوان یک سیستم اطلاعاتی در بهبود استراتژی سازمان ها، اولین کنفرانس ملی مدیریت مهندسی، آستانه اشرفیه، مؤسسه آموزش عالی مهرآستان گیلان.
نجاری، رضا؛ آذر، عادل و جلیلیان، حمیدرضا، (1394). ارائه مدل هوشمندی سازمان: مورد مطالعه شرکت های تولیدی، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، سال چهارم، شماره 1 (شماره پیاپی 12)، ص 1-24.
ویور، فیلیپ، (1385). روش تحلیل و طراحی ساخت یافته سیستم ها SSADM4 ، شرکت همکاران سیستم، انتشارات آذرخش.